اولین نمایشگاه گروهی موزیکالیگرافی به سرپرستی استاد بهمن پناهی

آثار “موزیکالیگرافی” روی بُعد زمان خلق می‌شوند.
گاهی با سرعت، شتاب و اجرای آنی و گاهی
در اجزای تکراری، ممتد و طولانی…
اینها تجلیلات زمان در آثار هستند. من در بین کوتاه ‌ترین و طولانی‌ترین زمان خلسگی می‌کنم.
در میان این خلسگی اما، آنچه حضور ندارد، خود زمان است.
در واقع من “زمان” را از آن خود می کنم.
من در زمان هستم، اما زمان من نیست.
من در “بی گاه” غوطه ورم.
گاه و بی گاه آن روی سکه ی “همه و هیچ” است.

•بهمن پناهی
•آوریل ۲۰۲۲ پاریس

موزیکالیگرافی در واقع نقطه مشترک و جایگاه انطباق دو هنر با دو طبیعت و ساختار مختلف است، یکی خوشنویسی که هنری تجسمی و ایستاست و دیگری موسیقی که یک هنر پویا، حرکتی و زمانی است. زمانی که این دو را  بتوانیم در یک نقطه مشترک با هم تعریف کرده و با هم منطبق کنیم چه از نظر مفهومی و احساسی و چه از نظر اجرایی من به آن موزیکالیگرافی می‌گویم. خیلی ساده مطرح می‌‌کنم که قابل درک باشد. نکته مهم این است زمانی که ما از موسیقی حرف می‌‌زنیم در اینجا باید به این نکته دقت کنیم که بحث موسیقی به عنوان یک هنر مطرح نیست یعنی ما نمی‌خواهیم هنر موسیقی را با هنر خوشنویسی تلفیق کنیم ما می‌خواهیم موسیقایی یا موزیکالیته و یا به عبارتی به جنبه موسیقایی یک اثر نه خود موسیقی توجه کنیم. این سؤالی است که خیلی دوستان از من می‌‌پرسند که به طور مثال آثار شما از چه نوع موسیقی متأثر یا تحت تأثیر چه قطعه‌ای است. این فهم اگر به عنوان کلید ماجرا اتفاق نیفتد اصلاً نمی‌توانیم وارد بحث موزیکالیگرافی شویم. این نکته بسیار مهم است بنابراین موسیقا  یا موزیکالیته یک عنصر تحلیلی، یک مفهوم ادراکی و اثباتی است یعنی شما می‌‌توانید موسیقایی را در شعر هم پیدا کنید، در معماری، ادبیات،  نقاشی و در همه هنرها موسیقایی، موزیکالیته یا موسیقا وجود دارد. در اینجا به خوشنویسی معاصر و مدرن توجه داریم. چون این بحث موسیقایی در خوشنویسی کلاسیک و سنتی هم بوده و هست مثل هر هنر موزون  و هماهنگ که دارای چهارچوب‌های زیبایی شناسی است در آن موسیقایی قطعاً به شکل عنصری پنهان وجود دارد. اما بحث ما در چهارچوب هنر معاصر و مدرن است. سعی کردیم در موزیکالیگرافی نوع برخورد و نگاه‌مان به خوشنویسی معاصر از منظر موسیقایی باشد یعنی یک حرکت در لایه موسیقایی حرف اول را بزند. از نظر یک مفهوم یا مکتب هنری این یک نگاه است. همان طور که در تاریخ خط و خوشنویسی معاصر ما تعدادی از نقاشان و هنرمندان هنرهای تجسمی آمدند و با خط و خوشنویسی برخورد مدرن کردند و مکتبی به اسم نقاشیخط یا خط نقاشی را ابداع کردند حال ما داریم از منظر موسیقی که مفهوم و برخورد جدیدی هست، به این موضوع نگاه می‌‌کنیم.

محل برگزاری: موسسه فرهنگی هنری و پژوهشی صبا